Denken en (nog) niets doen?

Een koe sjokt over de bijna compleet lege weg in Lumbini.Haar collegae liggen uitgebreid op de middenstrook te slapen.Een paar honden rennen achter elkaar…Wat een rust op de weg die wij gaan, richting vliegveld van Bhairahawa Butwal.
Het is de vrijdag voor de verkiezingen in Nepal en opnieuw hebben de Maoisten een banda uitgeroepen teneinde de stemmers de weg naar het stemlokaal te bemoeilijken en daarmee de uitslag te beinvloeden.
Banda in Nepal betekent dat vervoer per bus ,auto tractor of truck niet is toegestaan(op straffe van wat?),met uitzondering van ambulances.Dus….
Jagat die het vliegticket voor mij heeft verzorgd belt twee keer om te zien of wij wel het vliegveld kunnen bereiken,maar met een beetje hulp van Savanna is de ambulance opnieuw redding in moeilijke tijden.
Ook al is de Banda niet rechtsgeldig de kogeltjes zijn wel helemaal echt en dus is voorzichtigheid op zijn plaats.
Als we veilig in Kathmandu landen na een wat wiebelige vlucht langs de Himalaya valt het me opnieuw op welk een complete chaos het nationale vliegveld lijkt.
De captain die ik het vliegtuig op weg naar Kathmandu heb leren kennen wees mij op het gebrek aan parkeerplaats op dit vliegveld en als ik onze piloot ons vliegtuig zie manouvreren met de vleugels echt niet meer dan 30 cm verwijderd van het naast hem staande toestel dan weet ik wat hij bedoelt.
Het nationale vliegveld is niet echt een apart vliegveld .Het ligt gewoon aangsloten aan het internationale…want er is maar een aan vliegbaan die ook nog eens in maar één richting gevlogen mag worden.
Vliegverkeer binnen het land is vaak de enige mogelijkheid om ergens te komen als je niet dagen wilt lopen…zoals naar Lukla de Everest regio die uitsluitend te voet of per vliegtuig bereikbaar is.
Je kunt je voorstellen wat gebeurt als het drie dagen bewolkt is,waait of sneeuwt.
We komen terug van twee dagen Lumbini de geboorteplaats van Budha zoals de Nepalese Budhisten zeggen.Enige consternatie en boosheid overigens de laatste dagen omdat de Dalai Lama een week geleden heeft beweerd dat Budha in India zou zijn geboren.
Vanuit Lumbini waar “”onze gynaecologe”” werkt in het Lumbini hospital zullen we de hoogte ingaan naar Tansen in de provincie Talpa om het United Missions to Nepal Hospitaal te bezoeken en de fysiotherapie te zien .Tansen is lang in mijn geschiedenis geweest en een van de bakermatten van de betere gezondheidszorg in Nepal.Wij hebben dit ziekenhuis gezien als kwalitatief in orde voor de door ons gesubsidieerde operaties en dat zal ook zo blijven al zullen andere Stichtingen (waaronder onze Nepalese Care and Cure) deze taak nu overnemen.
Tansen is een prachtige stad vlak bij de grens van India.1400 meter dus koud in de avonden .Koel in de zomer met een oude geschiedenis van marktkramers ,handelaren .In het huis van de directeur van het ziekenhuis dat er al drie generaties staat en steeds met een kamertje is uitgebreid is de ontvangst met Dahl Bath hartelijk.De viool door mij meegebracht uit Europa heeft weliswaar een groot stuk terug gereist ,toch is zijn klank mooi en diep vergeleken bij wat de directeur al heeft.De directeur is een autodidact op gebied van vioolspelen en het is dan ook met meer enthousiasme dan zuiverheid dat we mogen genieten van de ingestudeerde kerstliederen.Al zullen echte violisten met knarsende tanden ernaast staan,het is een genoegen te zien hoeveel plezier deze man in muziek heeft.


De melding dat de Maoisten de wegen gaan blokkeren maakt dat we terug moeten in nachtelijk donker en dat is een uitdaging die zijn weerga niet kent.
Savanna Prashad Sharama is niet alleen een van de weinig Nepali chirurgen en gynaecoloog..Ze rijdt ook auto en is daarmee de enige vrouwelijke chauffeur die ik de laatste twee weken heb gezien.
Er is geen verlichting op de bergweg naar beneden.Hele stukken zijn niet geasfalteerd,Het is pikkedonker ,de vrachtauto,s die hun waren naar India vervoeren rijden als gekken.Mensen lopen langs de weg,veel bruiloften in deze tijd van het jaar en die tenten staan natuurlijk op plaatsen waar vervoer mogelijk is.Dronken mannen,honden,heilige koeien en wij…
Mooi werk Savanna.
De patienten die we dan bezoeken voor we de ambulance betreden zijn allemaal in orde en liggen keurig kreunend klaar voor de gynaecoloog die ze heeft bevrijdt van de baarmoedertjes.Ze worden nog extra bekeken en afspraken over de baby echo en een verhuurcontract met afgave van de huur aan Care and Cure worden gemaakt.
Terug in Tibet Guest is de receptie van slag.Er is geen melding gemaakt van mijn afwezigheid en al bijna is een rescue team gemobiliseerd om ama(oma) grrr te zoeken..
DE vergadering die in de vroege avond met veel plichtplegingen plaats vindt heeft een geweldig leuke verrassing in zich.Professor x en meneertje en de vrouw van Dr Binod treden aan met het verzoek om naar Jumla te komen.Aanvankelijk had ik dit verzoek afgewezen omdat het vliegen naar dit oord in deze tijd van het jaar altijd risico inhoud.De vluchten zijn niet te vertrouwen,het is een lange weg en terug is elke weersverandering aanleiding om niet per vliegtuig terug te kunnen.Lopen en /of met een auto is een heel lange en moeizamen klus,maar…
Met (veel) geld van de overheid en onder de bezielende leiding van prof x en aanverwanten is besloten om de jonge Medicaal science University uit te breiden met een Bachelor Physiotherapy .De tweede !Bachelor in Nepal en er is besloten om mij te vragen om logistiek adviseur te zijn in dit begintraject.
Dat is nu eens een meevallertje.Nu het werk van Vrienden van Amp Pipal is afgerond is dit een prachtig stuk werk dat grotendeels thuis in Nederland gedaan kan worden en een bezoek aan Nepal rechtvaardigd.Een beetje meedenken en niets doen.
Op naar Jumla dus… en de overheid betaalt!
Voor het zover is bespreken we uitgebreid het traject van Dinesh,praat ik met een volgend investeerder waarmee het uitermate goed klikt en ga met Sunita op weg naar haar baan in het project VOOR IEDER HUIS EEN KRAAN EN EEN TOILET Een groot project in de regio Duhlkhel en hoger.
Op naar de community en dat op de verkiezingendag….geen bus te zien ..
En ja DE Ambulance….alweer
Er is maar twee redenen waarom een ambulance in Nepal een ambulance heet….De eerste is;je ben iets eerder daar waar je geacht wordt te komen met je fysieke probleem.De tweede is dat je horizontaal kan worden vervoerd.Verder houdt iedere vergelijking op.
Van buiten een vielwielaangedreven jeep met het woord Ambulance ,een H van hospitaal en de naam van het desbetreffende ziekenhuis.
Van binnen een puinhoop een achterbank van nepleer met bloedvlekken,een soort zitbank (kapot) voor de pleeg of aanstaande nabestaanden van de rit.Een reservewiel los op de grond.Een zuurstofcylinder aan een paal met een kapje dat niet verwisseld wordt voor de volgende patient.Geen verlichting of andere hulpondersteunende instrumenten.
Voor zover je nog geen dwarsleasie hebt na het ongeluk of de val uit een boom krijg je die wel door het verschrikkelijke gehobbel zonder veren over de wegen van Nepal. Als toetje krijg je bij dit geweld de contusio cerebri er gratis bij ,mocht je de tocht overleven!
Onze chauffeur gaat ervoor!Een Bedishi(witte) in zijn auto ,eens zien hoe die reageert!.In een razend tempo over de smalle weg richting Chinese grens en Okhaldhunga laat hij bij iedere bocht de sirene lekker loeien zodat iedereen verschrikt opzij springt…Op de top van de berg bij de bergpas is een klein theehuis dat me een hart onder de riem steekt met de wervende naam ANGEL VIEW!Behalve wat blauwe plekken komen wij in ieder geval levend aan op de plak waar we de berg op moeten.
Sunita kijkt zuchtend omhoogZe heeft LUPUS disease en is allergisch voor zonlicht..Haar conditie is niet zo goed en het is twee uur lopen.Het door de overheid betaalde project bestaat uit het streven om elk huishouden in deze bergdorpen een eigen kraan te geven en een eigen toilet.
Het water is al met een kunststof leiding tot boven maar komt uit een rivier beneden.
SJouwen dus …elke dag bergje op ,bergje af.Een toilet met tien of meer huishoudens dus de helft belandt nog steeds ergens in het veld.
De vergadering van de dorpsgenoten gaat er heftig aan toe maar uiteindelijk tekent iedereen voor water.
Sunita is nu voltijds in dienst van dit project en combineert de dorpsvergaderingen en coordinatie met de voorlichting voor vrouwen en hygienische adviezen .Mooi dubbel profijt.
Berg af gaat wat sneller maar gevaarlijker met losliggende stenen. Omdat er nog steeds geen openbaar vervoer is liften we mee met een busje dat naar KTm kan/moet om te kiezen.
Deze avond een diner (Dahl Bath ) met een volgende investeerder.Nepal doet het goed..steeds meer wat meer ontwikkelde Nepalezen zijn bereid geld te stoppen in gezondheidsprojecten Mooie invalshoek .Ik lever gewoon projectjes aan die zij betalen.Niks geen centjes uit het buitenland .Gewoon zelf oplossen..Vooral in de vallei ontwikkelt deze tendens en velen hebben een of meerdere familieleden die in het buitenland studeren of werken .
Sunita moet koken.De schok is groot wanneer we ontdekken dat de heilige koeien ALLE bloemkolen van Sunita hebben opgegeten en er ook nog geen water is in het huis van Dinesh en Sunita . Kleine Simon wordt erop uit gestuurd om emmers te vullen teneinde te kunnen koken.Na een uur is hij nog niet terug..We vinden hem met een voetbal een veldje verderop.
Het eten komt toch in orde met een gerecht gemaakt door Sudhiksa de dochter.
Als de gast het huis verlaat liggen de kinderen al te slapen .De kamers zijn gewoon open en niet gescheiden door een gang of zoiets.Steeds weer verbaast het mij dat er helemaal nooit iets wordt gezegd over naar bed gaan of eten .
De kinderen gaan slapen wanneer ze ,hebben geen last van de pratende mensen in dezelfde kamers of de kamers ernaast. Niemand die zich ermee bemoeit.Met eten hetzelfde .Eten gewoon alles en op is op.Zo handig!
Terug in Kathmandu ligt op de receptie een stapel papiertjes en staat een stiefzoon in scheiding. Heel bijzonder in Nepal is ,tenzij de vrouw toegeeft overspel te plegen ,het feit dat de man geen scheiding kan aanvragen.
Pasang Lhamu heeft er de afgelopen jaren een potje van gemaakt en nu ze alle zaken in orde heeft wil ze dan toch wel scheiden.Ze heeft alle privé geld weggehaald van hun gezamenlijke bankrekening en die arme Nima laten aftuigen om haar zin door te zetten.
Het lijkt erop dat de precieze administratie van Nima waar ik altijd een beetje om moest lachen hem nu ten goed komt…
De rechter doet volgende week uitspraak.Ze wonen overigens met hun twee dochters in hetzelfde huis!
Drama ten top.Dus mijn portie soap wel weer gehad.
Vandaag de basibedragen voor Sudhiksa sstudie voor twee jaar vastgelegd Rente percentage 11%.Daar kun je nog wat mee!!
Morgen gespek met Besisaharziekenhuis dat het er niet mee eens is dat ze vanaf nu zelf de verantwoording over de zonnepanelen moet dragen .De laatste reparatie is betaald ,Alles is nagekeken en nu na vijf jaar is het aan Nastu Sharma om de fakkel over te nemen.

Masters is nog niet gestart in Kathmandu University omdat onze kleine heks Ranjeeta nog niet klaar is in Noorwegen met haar opleiding.Wie had dat kunnen voorspellen toen Han Kingma jaren geleden op Schiphol een door de douane vastgehouden Ranjeeta moest redden!!Noorwegen is nu paraat voor noodzakelijke stukken opleiding voor de tutoren van Kathmandu University Medical Science Physiotherapy
Vanuit Kathmandu veel liefs van de nieuwe adviseur voor de tweede op te richten opleiding Physiotherapy in Nepal.(betaald door de overheid!)